معبد هارماندیر صاحب هندوستان
هارمندیر صاحب که اکنون به نام معبد طلایی شناخته می شود، نمادی زنده از سنت های معنوی و تاریخی سیک هاست. این بنا از زمان تأسیس منبع الهام بخشی برای جامعه سیک بوده است. برخی از روایات منشأ هارمندیر صاحب را از دوره قبل از تاریخ و به عنوان مكانی با ارزش دینی و قابل توجه در قالب آمریت كوند (بهار شهد) دنبال می كنند. این نظریه برگرفته از افسانه های باستانی هندو که در پوراناها ثبت شده اند، می باشد. این پروژه توسط گورو رام داس و سپس باه جته اجرا شده است. یک سیک بزرگ برای ارائه خدمات داوطلبانه پیش قدم شد و تعدادی کارگر نیز مشغول کار شدند. صدها نفر هم از مناطق اطراف به این محل آمدند و مراسم تحلیف به طور رسمی و به سبک سنتی هند انجام شد.
با ساخت هارمندیر، امریتسار نیز به جایگاه مقدس بسیار خوبی رسید .56 محل ستایش و مقدس بسیار گسترده و گسترش یافته برای عبادت در دسترس افراد قرار گرفت. سیک های محلی هم روزانه از معبد بازدید می کردند و سیک های مناطق مجاور نیز به طور مرتب و دو بار در سال در مناسبت های دیوالی و بایساکی شرکت می کردند. پیشرفت چشمگیر بعدی هارماندیر صاحب با تألیف کتاب مقدس سیک ها بود. گورو ارژن نیز اولین کتاب مقدس را در این معبد تالیف کرد. وی می گوید مکانها و معابد با شکوه را دیده اند بنایی مانند معبد هارمندیر صاحب را ندیده اند و می گوید هر کس در مخزن این معبد غسل کند، از گناهان خود خلاص می شود.
Harimandir توسط مهاجمان افغانستانی در سال های 1757 ،1762 و 1764 سه بار تخریب شد و سرانجام در دوره Sikh Misls مجددا بازسازی شد. پس از فتح سیریندگان در 14 ژانویه 1764، خلسا (سیک مشترک المنافع) مبالغی را برای به پایان رساندن بنای معبد جمع کرد. این مبلغ به بانکداران معروف امریتسار، Mohan Mal ،Bhag Mal Lamba ،Shayam Bhabra و Kalyana Pasi واریز شده است. باه دس رج خاتری از دهستان سور سین ولسوالی آمریتسار که به صداقت مشهور است، مسئولیت امور مالی این پروژه را بر عهده گرفت تا بنای معبد و مخزن بنا را بر اساس p1an به پایان برساند. در ساخت بنای هارماندیر با حمله افغانستان در دسامبر 1764، کار ساختمان معبد به اتمام نرسید. سیک ها پس از عزیمت احمد شاه در امریتسار جمع شدند و دست به بازسازی Harimandir زدند. کار ساختمان معبد طبق آنچه قبلاً برنامه ریزی شده بود و زیر نظر دس رج انجام شد.
Harimandir نام Swaran Mandir (معبد طلایی) را بدست آورد و این به آن دلیل بود که قسمت بالایی آن با ورقهای بسیار شگفت انگیز نقش برجسته و پوشیده شده از طلا تزئین شده است. Maharaja Ranjit Singh برای قرار دادن صفحات طلایی روی هارماندیر صاحب هزینه هنگفتی را اعطا کرد.
بخش اعظم بنای فعلی Harimandir در قرن نوزدهم ساخته و تزئین شده است. معماری معبد طلایی نشان دهنده بالاترین دستاورد سیک ها در هنر و معماری است. هنرهای متفقین، تزئینات و نقاشی های دیواری در داخل معبد نمایش مهارت های هنری هنرمندان هندی در قرن نوزدهم را نشان می دهد. هیچ بنایی در جهان نمی تواند با معبد طلایی که در آن طبیعت و هنر با هماهنگی و شگفتی با یکدیگر ترکیب شده اند، منطبق شود. معبد هارمندیر صاحب هندوستان نه تنها مکانی برای عبادت بلکه مرکز تجمع اجتماع سیک هاست. این میراث مردم سیک است که در تاریخ پانصد ساله خود استوار مانده است. معبد طلایی بسیاری از وقایع عاشقانه و حوادث غم انگیز بیشمار را با خود همراه دارد که تأثیر عمیقی بر تاریخ، اندیشه، ادبیات و عاشقانه های مردم سیک داشته است و آن را به گردشگران تور هند منتقل می کند. در کتاب سری گورو گرانت صاحب یکی از سخنان مقدس گورو ارجان دی که یک سخن ابدی نیز به شمار می رود و خطاب به سیک هاست، (من همه جاها را دیده ام، مانند شما هیچ کس دیگری نیست) می باشد.
Golden Temple Rd, Atta Mandi, Katra Ahluwalia, Amritsar, Punjab 143006, India