شیراز یکی از زیباترین شهرهای ایران است که هرساله در بهار به دلیل آب و هوای منحصربه‌فردش و همچنین عطر بهار نارنج پخش شده در شهر گردشگران زیادی را به سمت خود می‌کشاند. در این مقاله بهترین مکان‌های گردشگری شیراز را به شما معرفی می‌کنیم.

از آنجا که شیراز دارای مراکز و جاذبه‌های گردشگری بسیاری ست، ابتدا این اماکن و جاذبه‌ها را به چند دسته مختلف طبقه بندی می‌کنیم.

شیراز گردی به سبک الفبای سفر
شاهچراغ شاه معرفت و بزرگی در شیراز
روستای قلات شیراز با طبیعتی خیره کننده

1. باغ‌های دیدنی و قدیمی شیراز

 باغ ارم

بدون شک باغ ارم یکی از بهترین باغ‌های شیراز می‌باشد. ارم در باغ‌های گیاه‌شناسی دانشگاه شیراز قرار می‌گیرد و مملو از درختان سرو، پرچین‌های اصلاح شده و بوته‌های گل رز است. در مرکز آن یک استخر کوچک و یک کاخ باشکوه دوران قاجار قرار دارد، هرچند که برای عموم بسته است. این باغ درست در شمال رودخانه خشک، روبروی دانشگاه واقع شده است.

باغ ارم شیراز

• آدرس باغ ارم شیراز‌ : شیراز، نزدیک میدان ارم، در نزدیکی مجموعه‌ی دانشگاه شیراز، خیابان ارم

خانه زینت الملوک

باغ عفیف آباد

مجموعه‌ی عفیف آباد دارای باغی بزرگ با منظره‌های بی‌نظیر پارسی در دامان درختان نارنج، نخل و بوته‌های گل است. این باغ در زمان‌های قدیم محل تفریح پادشاهان بوده و این روزها به عنوان یک جاذبه گردشگری مهم در این شهر شناخته می‌شود. بنای درونی باغ، این روزها در اختیار ارتش قرار دارد و تبدیل به موزه‌ای از اسلحه‌های خاورمیانه شده است.

باغ عفیف آباد شیراز

• آدرس باغ عفیف آباد: شیراز، انتهای خیابان عفیف‌آباد

باغ نارنجستان قوام

باغ نارنجستان قوام که بیشتر به نام «باغ قوام» شناخته می‌شود، یادگار دوران قاجار است و حال‌وهوایی تاریخی دارد. درخت‌های خوش‌قدوقامت و گل‌های رنگارنگ، گوشه‌وکنار باغ نارنجستان را زیبا کرده‌اند. این باغ در دوران حکومت ناصرالدین شاه، به دستور علی محمد خان (قوام‌الملک دوم) ساخته شد. این باغ دارای یک عمارت اصلی و چند ساختمان در بخش‌های غربی ست. در باغ نارنجستان قوام شما می‌توانید رد پای هفت هنر ایرانی که شامل آیینه‌کاری، شیشه‌کاری، نقش‌پردازی، منبت‌کاری، سنگ‌تراشی، گچ‌کاری و مقرنس‌کاری می‌شوند را مشاهده کنید. این هنرنمایی منحصربه‌فرد جذابیتی ویژه به این جاذبه تاریخی داده است.

• آدرس باغ نارنجستان قوام: شیراز، خیابان لطفعلی خان زند

باغ دلگشا

باغ دلگشای شیراز یکی از باغ‌های قدیمی این شهر است که قدمت آن به دوران ساسانی باز می‌گردد اما در دوران قاجار نیز ساختمان‌هایی در آن بنا شده است. داخل باغ عمارتی سه طبقه وجود دارد که یک تالار و چهار شاه‌نشین دارد. بهار یکی از بهترین زمان‌ها برای بازدید از باغ دلگشا است، زیرا فضای این باغ با شکوفه‌های درختان متنوعی خوش‌رنگ‌وبو می‌شود که بی‌شباهت به بهشت نیست. باغ دلگشا در هفتم مهر سال ۱۳۸۱ با شماره‌ی ۹۱۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

باغ دلگشای شیراز

• آدرس باغ دلگشا: شیراز، محله سعدیه جنوبی، بلوار هفت تنان، خیابان نارنجستان، باغ دلگشا

باغ جهان نما

قدمت باغ حهان‌نما شیراز برای کسی مشخص نیست. این باغ در دوران حکومت آل مظفر و آل اینجو وجود داشته و در اشعار لسان غیب، حافظ شیرازی، نیز سرسبزی این باغ مورد تمجید شاعر قرار گرفته است. این باغ در انتهای حکومت صفویه رونق خود را از دست داد اما کریم خان زند به بازسازی این باغ جهان‌نما پرداخت و عمارتی وسط آن احداث کرد. این عمارت هشت ضلعی و دو طبقه است که دارای چهار شاه‌نشین و چندین اتاق است. با روی کار آمدن قاجار، از شکوه و رونق این باغ کاسته نشد و قجرها در آن از میهمانان حکومتی خود پذیرایی می‌کردند. درختان سرو و کاج، درختان مرکبات و میوه‌های دیگر به باغ جهان‌‌نما صفا و سرسبزی بخشیده‌اند. باغ جهان‌نمای شیراز در حال حاضر در اختیار صداوسیمای شیراز قرار دارد.

• آدرس باغ جهان‌نما: شیراز، ضلع شرقی خیابان حافظ (دروازه قرآن)، بالاتر از میدان حافظیه، باغ جهان‌نما

2. اماکن و آثار باستانی و مذهبی

حمام و بازار وکیل

مجموعه بازار، مسجد و حمام وکیل همگی به دستور کریم خان زند ساخته شد. بازار وکیل یکی از قدیمی‌ترین و مشهورترین بازارهای سنتی ایرانی است و معماری بسیار زیبایی دارد. تقریبا تمام قسمت‌های این بازار سالم باقی مانده است و خرید و فروش کالا در آن جریان دارد. بازار وکیل را می‌توان قلب تپنده شهر شیراز نامید.

حمام وکیل یکی دیگر از یادگاری‌های کریم خان زند است که برای ساخت این حمام از پیشرفته‌ترین اصول معماری آن دوران استفاده شده است. شیب زمین در حمام وکیل طوری ساخته شده است که گرما از حمام خارج نشود. این حمام برای استفاده شاه دارای بخش شاه‌نشین بوده است.

مسجد وکیل هم که در مجموعه‌ بناهای زند و در نزدیکی آنان است، سبک معماری و هنری بسیار ویژه‌ای دارد و دارای دو ایوان و شبستان جنوبی و شرقی است. شبستان جنوبی پنج هزار متر مربع مساحت دارد و منبری ۱۴ پله‌ای از سنگ یک‌پارچه‌ی مرمر ساخته شده است؛ گفته می‌شود کریم خان دستور داده بود که این سنگ را از مراغه به شیراز بیاورند. 

هر سه قسمت مجموعه وکیل جزو آثار ملی کشور می‌باشند.

بازار وکیل شیراز

• آدرس مجموعه وکیل شیراز: استان فارس، شیراز، خیابان طالقانی

دروازه قرآن شیراز

شیراز در گذشته دارای ۶ دروازه بوده است که از مجموع آن‌ها تنها دروازه تاریخی قرآن باقی مانده است. این دروازه که در زمان «عضدالدوله دیلمی» از امیران سلسله آل بویه ساخته شده است، دارای بنایی بسیار زیبا و ارزشمند بوده و از شهرت خاصی برخوردار است. علت نام‌گذاری دروازه به این اسم آن است که در سردر این دروازه قرآنی به دستور عضدالدوله دیلمی قرار داده شد تا اهالی شهر و مسافران آن با عبور از زیر آیات نورانی، در پناه خداوند، سلامت به مقصد برسند. این دروازه دقیقا در ورودی شهر شیراز واقع شده است، بنابراین کسانی که از جاده اصفهان – شیراز وارد این شهر می‌شوند، این بنا را مشاهده خواهند کرد.

• آدرس دروازه قرآن شیراز: ورودی شهر شیراز، خیابان شیراز
  

گهواره دید

از گهواره دید که در قسمت بالایی کوه دروازه قرآن قرار گرفته است، در زمان‌های قدیم برای دیده‌بانی و اطلاع رسانی استفاده می‌کردند. این مکان شباهت زیادی به ساختمان‌های دوران ساسانی دارد و یکی از جاهای دیدنی شیراز متعلق به دوران دیلمیان شناخته می‌شود.

گهواره دید شیراز

• آدرس گهواره دید: ورودی شهر شیراز از سمت اصفهان، قله کوه دروازه قرآن

پاسارگاد

شهر «پارسه» یا «پاسارگاد» خارج از شهر شیراز است و حدود ۱۳۶ کیلومتر با شهر شیراز در مسیر جاده اصفهان فاصله دارد. پاسارگاد محل فرمانروایی کوروش کبیر فرمانروای یزرگ ایران بوده و مجموعه‌ای از چند اثر تاریخی معروف و مشهور باستانی است که برای ایرانی‌ها ارزش فراوانی دارد؛ «مقبره‌ی کوروش»، «آرامگاه کمبوجیه» و مجموعه پادشاهی از جمله‌ی مهم‌ترین آثار به‌جا مانده از حکومت «هخامنشیان» و  مکان های دیدنی شیراز هستند. اگرچه دیدن پاسارگاد می‌تواند زمان‌بر باشد، اما کاملا ارزشش را دارد، زیررا که این مجموعه یکی از مهم‌ترین شاهکارهای معماری دوران باستان ایران است.

تخت جمشید

تخت جمشید یکی از شناخته‌‌شده‌ترین و پرافتخارترین آثار باستانی ایران است که مظهر فرهنگ، قدرت و معماری ایرانیان در عصر هخامنشیان می‎‌باشد. وسعت‌ کامل کاخ‌های‌ تخت‌ جمشید ۱۲۵ هزار متر مربع‌ است که بر روی سکوئی که ارتفاع آن بین ۸ تا ۱۸ متر بالاتر از سطح جلگهٔ مردوشت است، بنا شده‌اند. اطلاعات و سنگ نوشته‌های موجود در تخت جمشید نشان می‌دهد که از این مکان برای برگزاری جشن‌ها و نشان دادن قدرت ایرانیان به کشورهای تحت سلطه آنان استفاده می‌شده است. تخت جمشید به عنوان نمادی از وحدت و یکپارچگی ایران‌زمین، ترکیبی از معماری تمام تمدن‌های تحت پوشش هخامنشیان بود. این بنا فرزند دو دوره‌ تاریخی هخامنشیان و «ساسانیان» است و بخش‌های از آن هم به دوره‌ی «عیلامی‌»ها منسوب شده است. تخت جمشید هم‌اکنون یکی از آثار جهانی ثبت شدهٔ ایران در یونسکو است.

بنای تخت جمشید

نقش رستم و نقش رجب

نقش رستم شیراز در شش کیلومتری تخت جمشید قرار گرفته است. این بنای زیبا را به‌عنوان محل قرار گرفتن آرامگاه‌های پادشاهان هخامنشی می‌شناسند؛ اما امروزه برای مورخان و باستان شناسان، اهمیت این منطقه در دوران حکومت ساسانیان مشخص شده است. در عکس‌برداری‌های هوایی به وضوح می‌توان باقی مانده برج و باروی ساسانیان را دید. نقش برجسته‌های نقش رستم نیز، از دوران حکومت ساسانیان به یادگار مانده‌اند.

نقش رجب یکی از قدیمی‌ترین آثار دوره ساسانی در سراسر ایران است که در 3 کیلومتری شمال تخت جمشید و در داخل شکافی در کوه قرار دارد. ‌حجاری‌های نقش رجب شامل چهار نقش برجسته تاجگذاری اردشیر بابکان، تصویر کرتیر، موبد بزرگ و مقتدر اوایل دوره ساسانی، نقش شاپور اول و تاجگذاری شاپور اول ساسانی است.

ارگ کریم خانی

ارگ کریم‌خان، از مهم‌ترین آثار تاریخی شیراز است که از معماری زیبای دوران زندیه در این شهر به‌جامانده است. این بنای زیبا و باشکوه که در گذشته از آن به عنوان زندان استفاده می‌شده است، محل سکونت خانواده سلطنتی در زمان حکومت زندیه بوده است و اکنون نام آن در فهرست آثار ملی دیده می‌شود. برج‌های بلند در چهار گوشه و دیوارهای آجری و مستحکم این بنا قطعاً در نگاه اول توجه بینندگان را به خود جلب خواهد کرد.

ارگ کریم خانی در شیراز

• آدرس ارگ کریم خان: استان فارس، شیراز، شمال شرق میدان شهدا

3. آرامگاه مشاهیر

حافظیه

حافظ یکی از بزرگترین و معروف‌ترین شاعران قرن هشتم هجری بوده استکه دیوان اشعارش از پرطرفدارترین و مشهورترین آثار او به شمار می‌رود. حافظیه مقبره این شاعر ایرانی را در خود جای داده است و همچنین دارای فضای سبز و محیط سنتی و دل‌نشینی می‌باشد. شما می‌توانید در بازدید از حافظیه یک فال حافظ بگیرید و به یاد لسان غیب از محیط لذت ببرید و حالی تکرار نشدنی را تجربه کنید.

• آدرس حافظیه: استان فارس، شیراز، حدفاصل چهاراه ادبیات و چهارراه حافظیه، روبروی ورزشگاه حافظیه

سعدیه

سعدیه نیز یکی دیگر از بناهای تاریخی معروف شهر زیبای شیراز است که سعدی شاعر بزرگ کشورمان که با لقب استاد سخن نیز شناخته می‌شود در آنجا به خاک سپرده شده است. بنای این آرامگاه که در سال ۱۳۳۰ ساخته شده در میان یک باغ سرسبز و زیبا قرار گرفته که در فصل بهار با گلهای رنگارنگ پوشیده می‌شود. در ضمن مقبره شوریده نیز که شاعر معروفی در زمانه خود بوده در نزدیکی سعدی قرار دارد.

آرامگاه سعدی

• آدرس سعدیه: فارس، شیراز، انتهای خیابان بوستان، مجاور باغ دلگشا

آرامگاه خواجوی کرمانی

خواجوی کرمانی شاعر و ادیب قرن هشتم هجری بود که در کرمان متولد شد و پس از سفرهای زیاد در شهرهای ایران نهایتا در شهر زیبای شیراز درگذشت. آرامگاه این شاعر خوش قریحه در یک فضای روباز و روی کوه صبوی ساخته شده است. همچنین سه غار تاریخی و چشمه رکن آباد در کنار آرامگاه خواجوی کرمانی قرار دارد.

• آدرس آرامگاه خواجوی کرمانی: شیراز، دامنه کوه صبوی، ابتدای جاده شیراز به اصفهان، تنگ الله اکبر

آرامگاه شاه شجاع

شاه شجاع یکی از شجاع‌ترین شاهان خاندان آل مظفر بود که در برابر حملات مغول‌ها به ایران ایستادگی کرد. آرامگاه او جزو آرامگاه‌های مشهور شهر شیراز می‌باشد. با این که آرامگاه شاه شجاع در معرض تخریب است، اما هنوز هم کاشیکاری‌های قدیمی و تزیینات انجام شده با اشعار این شاه و حافظ شیرازی حس خوبی به بازدیدکنندگان می‌دهد.

آرامگاه شاه شجاع

• آدرس آرامگاه شاه شجاع: ایران، استان فارس، شیراز، شمال غربی حافظیه، کنار بلوار هفت تنان

4. موزه‌های شیراز

موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژِی

موزه هفت تنان (موزه سنگ)

کریم خان زند تصمیم گرفت سنگ بنایی برای هفت نفر از عارفان شیرازی که سال‌ها قبل در دامنه کوه چهل مقام دفن شدخ بودند بنا کند اما به دلیل گمنام بودنشان سنگ قبرها بدون کتیبه باقی ماند. نام موزه هفت تنان نیز به همین موضوع اشاره دارد. از دیدنی‌های این عمارت، می‌توان به تالاری اشاره کرد که سقف آن بر دو ستون بزرگ یکپارچه استوار شده است و در طاقچه‌های بالایی آن، پنج مجلس را روی گچ نقاشی کرده‌اند، نقاشی‌هایی که از شاهکارهای دوران زندیه محسوب می‌شوند. حوض بزرگی نیز در وسط عمارت اصلی به چشم می‌خورد که در گذشته از آب رکن‌آباد پر می‌شد.

موزه هفت تنان شیراز

• آدرس موزه هفت تنان شیراز: فارس، شیراز، پای کوه چهل مقام، شمال آرامگاه حافظ

موزه پارس (کلاه فرنگی)

عمارت کلاه‌فرنگی نیز مانند بسیاری از عمارت‌ها و باغ‌های شیراز در دوره کریم‌خان زند بنا شده و محل پذیرایی میهمانان و سفیران خارجی و مراسم رسمی و اعیاد مختلف بوده است. نام دیگر عمارت کلاه فرنگی، باغ حکومتی بوده است. نمای بیرونی عمارت کلاه فرنگی به صورت هشت ضلعی است، با تزئینات کاشی نگاره‌های گل و مرغ و در بالای عمارت اسپرها و لچکیهای کاشیکاری شده بنا را مزین کرده اند. فضاهای درونی بنا شامل یک بخش مرکزی و چهار شاه نشین جانبی است. اکنون درون عمارت کلاه‌فرنگی موزه پارس قرار دارد و آثار تاریخی و هنری متنوعی از قبل از اسلام تا بعد از اسلام - از جمله مربوط به دوره زندیه- در آن به نمایش در آمده است.

موزه پارس

• آدرس عمارت کلاه فرنگی: فارس، شیراز، خیابان زند، بین بازار وکیل و ارگ کریمخانی

سوالات متداول

بهترین جاهای تفریحی شیراز کدامند؟

شیراز دارای مکان های دیدنی بسیاری می باشد. بناهای تاریخی مثل تخت جمشید و یا پاسارگاد، آرامگاه هایی مانند حافطیه و یا سعدیه، هم چنین از مساجد تاریخی چون مسجد نصیر الملک و یا مسجد وکیل نمونه ای از این اماکن دیدنی به حساب می‌آیند.

بهترین زمان سفر به شیراز چه زمانی است؟

بهترین زمان سفر به شیراز، اردیبهشت ماه و به‌خصوص از ۱۵ اردیبهشت تا آخر این ماه است. در اردیبهشت بهار تقریبا در اکثر نقاط ایران به اوج زیبایی خود می‌رسد؛ اما شیراز در این ماه واقعا حال و هوای بهشتی پیدا می‌کند.

باغ های شیراز کدامند؟

باغ ارم، باغ نارنجستان، باغ عفیف آباد، باغ دلگشا، باغ جهان نما